ŞARAP KOKAR

Şarap tadımı yazı dizimiz devam ediyor. Burun ve koku konusunu etraflıca ele alacağımızdan bahsetmiştim. Devam ediyoruz efenim. Şarap bozuk üzüm suyudur ve bozulmuş her şey gibi kokar. Sekkaremiz* üzüm suyunu adabı ile bozmuşsa şarabımız da hoş kokulu olacaktır. Beceremediyse vay halimize efenim. Ne dedik? Koku konusunda cesur ol ve salla gitsin. Şaraptan alınabilecek kokular için hazırlanmış tablolar vardır. Temel kokulardan alt kokulara doğru genişleyen bir yelpaze gibi düşünebilirsin. Koku çarkı diye de biliniyor. Bir de koku takımları vardır ki hiç girmiyorum bu konuya. Şarap kurslarında fiyakalı çantalarda minicik şişelerde bulunan bir takım kokulara rastlarsın. Evet, insanlık koku üretme konusunu çözmüş durumda. Şimdilik topraktaki mineralleri meyveye çeviremiyoruz. Emin olun yakında topraksız bağ kuracaklar ve kafalarına göre tat ve koku vermenin yolunu arayacaklar.

Gelelim bir şaraptan alabileceğimiz kokulara. Sallarken size yardımcı olması hatta burnunuzun sizi yanıltmadığını anlamanız için kılavuz olabileceğini düşünüyorum.

Meyveli kokulardan başlayalım ki işimizi kolaylaştırmış olalım. Şayet herhangi bir meyve kokusu aldığınızı düşünüyorsanız tanımlamaya çalışın. Şu tanımlar size yardımcı olacaktır:
Ekşi, yabani, ağaç meyveleri, tropik meyveler, kurutulmuş meyveler gibi. Bunlardan birine uymuyorsa çok yorma kendini. Meyvemsi der geçersin. Bir genelleme yapmak gerekirse genç şaraplar taze meyve kokuları barındırır, yaşlıca olanlar ise kuru meyveleri anımsatır diyebiliriz. Dedim gitti hatta :)

Peki, efenim devam edelim. Mesela ekşi meyve kokuları alıyoruz. Nedir bunlar?
Elbette en başta limon akabinde greyfurt ve unutmadan yeşil limon, ne sandın? Limon ile yeşil limon arasında fark olmadığını mı? Ek bilgi olarak verelim şayet portakal kokusu aldığını düşünüyorsan bunu portakal çiçeği olarak adlandırmam daha yerinde olur. Meyvelerden sonra çiçeksi kokulara değiniyor olacağım. Bir ipucu daha verelim. Bir kokuyu keşfettiğini düşünüyor ve tek başına değilsen hemen açık etme. Mesela limon kokusunu yakaladıysan evvela “Hımmm ekşi meyve kokuları alıyorum.” Diyin ve burnu kadehe daldırın. İki nefes daha çekip kendinden emin bir şekilde “LİMON” diye böğürün veya efendi efendi “Sanırım limon.” Olarak tanımlayın. Şaraptaki kokuları keşfetmek bir oyundur. Nasıl oynayacağına sen karar ver.

Ağaç meyveleri demiştim. Limon örneğinde olduğu gibi kokusunu aldığınız meyve ağaçta yetişiyorsa ne diyoruz? Ağaç meyveleri. Badehu* meyvenin adını açık ediyoruz. Neler olabilir bu meyvelerimiz? Mesela elma, armut, erik, kayısı, şeftali… Şeftali diyince aklıma bir fıkra geldi. Şef Tali adında bir adam varmış ehi ehe he. Len bi git deli. Şaka yaptım yahu tamam gel anlatmıyorum. Ne demiştim şeftali, karadut, vişne, kiraz gibi meyveler olabilir. Yaşlı şaraplar kurutulmuş meyve kokularını daha sık barındırır demiştik. Bunlar neler olabilir şöyle bir bakalım. Kuru incir, kuru erik ve kuru üzüm yeterli olacaktır. Ha sen dikkat eder yakalarsan bu kategoride hurmayı da sayabilirsin, reçellere girebilirsin. Sonuç olarak reçeli yapılan bir meyve de tazesine göre farklı bir kokuya sahiptir. Bir şekilde tazeliği elinden alınmış ve ölmesi geciktirilmiştir. Yaşlı şarabın durumu nedir? Bir ayağı çukurda ve gözü toprağa bakmaktadır. Şarap yaşlandıkça kuru meyve ve topraksı kokular artacaktır.

Meyvemsi kokuları tropikal olanlar ile sonlandıralım. Tropikal meyveleri saydıracak mısın bana şimdi. En basit hali ile ananas diyeyim sana. Ananasımsı böyle muz gibi efendime söyleyeyim kavun gibi kokular alıyorsan hiç korkma. Tropik meyveler diye salla gitsin.

Kokulara bir süre daha devam edeceğiz. Bir sonraki yazımızda çiçeksi ve baharatlı kokulara değineceğiz. Ben de son kadehi yuvarlayıp huzurundan ayrılayım. Hadi eyvallah :)

[box type=”info”] Bak sayemde neler öğrendin :)

Sekkare: Şarap yapımcısı. Osmanlıca yani eski Türkçe diyelim. Yok aslında birbirinden bir farkı.

Badehu: Ondan sonra. TDK[/box]